Abstract


II. Meşrutiyet Dönemine Ait Bir Sosyal Tenkit Örneği Olarak İbnü’l Hakkı Mehmed Tahir’in Hanımlarımıza Mahremâne Bir Mektup’u

II. Meşrutiyet’in ilanı ve onu takip eden süreçte basın ve yayın hayatındaki serbestlik sonucunda fikrî, politik, edebî, bilimsel ve sosyal-toplumsal içerikli birçok eserin kaleme alındığını söylemek mümkündür. Sosyal-toplumsal içeriğiyle dikkat çeken ve 1328 (1912/1913) yılında İbnü’l Hakkı Mehmed Tahir tarafından yayımlanan Hanımlarımıza Mahremâne Bir Mektup bu eserlerden biridir. Edebî mektup kategorisinde değerlendirilebilecek ve bir sosyal tenkit örneği olarak nitelendirilebilecek olan Hanımlarımıza Mahremâne Bir Mektup, küçük hacimli bir eser olmasına rağmen Osmanlı Devleti’nin II. Meşrutiyet sonrasındaki toplumsal görünümü ve sosyal panoraması hakkında kurgusal çerçevede önemli bir bakış açısı ortaya koymaktadır. Eser ideolojik bir perspektifi yansıtmadığı ve yalnızca pragmatist ve pratik bir tavırla Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu genel buhrana kadın merkezli bir çıkış noktasına işaret ettiği için ayrıca önemlidir. Üç bölümden oluşan bu çalışmanın “Giriş” bölümünde kısaca II. Meşrutiyet ve İbnü’l Hakkı Mehmed Tahir’den bahsedilip Hanımlarımıza Mahremâne Bir Mektup’un künyesi söz konusu edilmiştir. Ardından “II. Meşrutiyet Dönemine Ait Bir Sosyal Tenkit Örneği Olarak İbnü’l Hakkı Mehmed Tahir’in Hanımlarımıza Mahremâne Bir Mektup’u” başlığıyla bir inceleme kısmına yer verilmiş ve Hanımlarımıza Mahremâne Bir Mektup’ta ele alınan konular ve meseleler eleştirel bir gözle değerlendirilmeye çalışılmıştır. “Sonuç” bölümünde eserle ilgili genel kanaatler ortaya konulduktan sonra ise Hanımlarımıza Mahremâne Bir Mektup günümüz harflerine aktarılarak okurların ve araştırmacıların dikkatlerine sunulmuştur



Keywords

Türk Edebiyatı, İbnü’l Hakkı Mehmed Tahir, II. Meşrutiyet, Kadın


Kaynakça