Porto - Demo Blog 5

Yazar	: Zahide Efe
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2019
Sayı	: 18
Sayfa	: 120-153
Doi	: http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut262

Özet
16. yüzyıl klasik Türk edebiyatının hem yetişen şairler hem de kaleme alınan eserler bakımından zirvenin yaşandığı bir dönem olmuştur. Bu dönemde birçok şair yetişmiş ve çok sayıda önemli eser verilmiştir. Bu dönemde yetişen şairlerden biri de Tâli’î’dir. Kastamonu’da doğan Tâli’î, II. Bayezid’in oğlu Şehzade Mahmud’un hizmetinde bulunarak ona defterdarlık yapmıştır. Şehzade Mahmud’un ölümü üzerine Yavuz Sultan Selim tahta geçince onun hizmetine girerek yeniçeri kâtipliği yapmıştır. Şair, Yavuz Sultan Selim’in saltanatının sonlarında vefat etmiştir. Tâli’î’nin Farsça ve Türkçe Dîvân ile Yavuz Sultan Selim’in Acem seferi hakkında yazdığı bir Târîh’i bulunmaktadır. Farsça Dîvân’ının yayımlanmış olmasına karşılık Türkçe Dîvân’ı ve Târîh’ine bugüne kadar ulaşılamamıştır. Şairin şiirlerini tespit etmek için yaptığımız katalog taramaları esnasında Türkçe Dîvân’ının bir nüshası ile çeşitli mecmualarda kayıtlı olan birçok şiirini tespit ettik. Bu çalışmada Tâli’î’nin Türkçe Dîvân’ının şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durulacak; kaynaklardaki bilgiler ve mevcut şiirlerden hareketle şairin edebî kişiliği üzerinde birtakım değerlendirmeler yapılacaktır. Ardından hem Dîvân’ında yer alan hem de mecmualardan derlenen şiirlerinden bazılarının tenkitli metni verilecektir.

Anahtar Kelimeler
Klasik Türk Edebiyatı, 16. Yüzyıl, Tâli’î, Dîvân, Mecmua.

Abstract
16. century was a period that the highest point was seen in terms of the growing poets and the written works in the classical Turkish literature. Many poets grew up and great numbers of important works were given in that period. One of the poets who grew in that period is Tali’i. Tali’i who was born in Kastamonu had the duty of servicing for Mahmud- who was the son of Bayezid II- and he made the duty of financial office for him. After Mahmud’s death that he was the sultan’s son, Yavuz Sultan Selim ascended the throne so Tali’i made the janissary clerkship for him. The poet died at the ends of Yavuz Sultan Selim’s reign. Tali’i had Persian and Turkish Divan and Tarih that he wrote it about Yavuz Sultan Selim’s Persian Campaign. Even if his Persian Divan was published, his Turkish Divan and Tarih have not been reached to today. We found a copy of Turkish Divan and many poems which are recorded in the various journals during the catalogue reviews that we made in order to determine the poet’s poems. In this study, the form and content features of Turkish Divan belonging to Tali’i will be considered; a set of evaluations will be made about the poet’s literary personality from the point of information and current poems in the sources. Then, the criticised text of some poems belonging to him which are available in Divan and collected from the journals will be included.

Keywords
Classical Turkish Literature, 16th Century, Tâli’î, Dîvân, Journal.