Kelile ve Dimne’de Arkaik (Eskicil) Ögeler
(The Archaic Elements of In Kelile And Dimne
)
|
Yazar
|
:
Hasan İsi
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2018
|
|
Sayı |
:
16
|
|
Sayfa |
:
56-89
|
|
Doi |
:
http://dx.doi.org/10.25068/dedekorkut180
|
|
|
Özet
Çalışmamıza dayanak oluşturan manzum Kelile ve Dimne adlı eser, Milan Adamovic’in yazarı bilinmeyen Semih Tezcan’ın 14.yüzyıl yazarı Mes’ud bin Ahmed tarafından kaleme aldığı düşünülen bir eser olarak bilinmektedir. 14. yüzyıl Oğuz Türkçesine dayalı olarak oluşturulmuş bu eser, bünyesinde barındırdığı arkaik ögelerle zengin malzemelere sahiptir. Bu çalışmada, arkaik öğe olarak düşündüğümüz sözcükler, Türkoloji içerisinde arkaizm üzerine yapılan çalışmalardan farklı olarak ses, şekil ve söz varlığı açısından başlıklara ayrılmış ve her başlık içerisinde yer alan ögelerin Doğu Türkçesi ve Batı Türkçesi ekseninde ifade etmiş olduğu değer ortaya konmak istenmiştir. Arkaik ögeler konusu, Eski Anadolu Türkçesi dönemine yönelik tartışmalardan olan Karışık Dilli Eserler mevzusu ile kısmen ilişkilidir. Bu çalışmada, 14.yüzyıl Oğuzcası içerisinde yer alan Doğu Türkçesine özgü özelliklerin “yeni bir yazı diline geçerken önceki yazı dilinden faydalanma ilkesinden hareket edilip edilmediği” ya da bu özelliklerin “bireysel tercihlerden ileri gelip gelmediği” sorgulanmak istenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Arkaizm, Eski Anadolu Türkçesi, Batı Türkçesi, Doğu Türkçesi.
Abstract
The work called Kelile and Dimne, which is the basis of my work, is known as a work which is thought to have been taken by the writer Mes'ud bin Ahmed of 14th century; Semih Tezcan of unknown writer of Milan Adamovic. Built on the basis of the 14th century Oghuz Turkic, this work possesses rich materials with archaic elements in it. In this study, the words we considered as archaic elements were separated from the terms of phonetic, morphology and vocabulary form and verbal existence different from the studies on archaism in Turcology and it is desired to express the value that the items in each title are expressed in the axis of East and Western Turkic. The subject of the archaic elements is partly related to the Hybrid Language Works, which is one of the controversies of the Old Anatolian Turkic period. In this study, it is desired to question whether the characteristics of the East Turkestan in the 14th century Oguz Turkic are "moving from a previous writing language to the principle of benefiting from a new writing language" or whether these characteristics "come from individual preferences".
Keywords
Archaism, The Old Anatolian Turkic, West Turkic, East Turkic.