Özet


Calfa Sözlüğünde Karışık Kopyalar

Calfa Fransızcadan Türkçeye iki dilli bir sözlüktür. 1865 yılında Paris’te Ambroise Calfa tarafından Latin harfleri ile yazılmıştır. Eserde Fransızca sözcüklere karşılık olarak verilen 25.000’den fazla farklı Türkçe söz bulunur. Bu söz varlığında başka dillerden gelen birçok sözün de olduğu görülür. Çoğu zaman alıntı, ödünçleme gibi terimlerle ifade edilen bu tür sözler için Lars Johanson kod kopyalama terimini kullanır. Johanson kopyalamaları da kendi içinde genel kopyalar, seçilmiş kopyalar ve karışık kopyalar olmak üzere farklı türlere ayırmıştır. Bu çalışmada Calfa’da yer alan karışık kopyalar ele alınmıştır. Calfa’da günümüz sözlüklerinde geçmeyen boğazaver, eylikdar, nimelcik, yekçiçek, yekgöz, soyzade, tahsîli vergi, uğûri padişahide, ordûi kebir, deruni yürekden, arslan?ane gibi kopyalanmış birleşme kalıpları ve biçim birimleri ile oluşmuş yirmiden fazla karışık kopya tespit edilmiştir. Bu tür kopyalarda Türkçenin sıkı bir ilişki içinde bulunduğu Farsçanın büyük etkisi söz konusudur. Bu dildeki birleşik yapılar örneksenerek yeni sözler türetilmiştir. Bir kısmı sadece Calfa’da görülen bu karışık kopyalarla Fransızca sözcüklere ve ihtiyaç duyulan yeni kavramlara karşılık bulunmaya çalışılmıştır.



Anahtar Kelimeler

Calfa Sözlüğü, söz varlığı, kopyalama, karışık kopyalar.


Kaynakça